Programowanie diety to niezwykle szerokie pojęcie. Zacznijmy od tego, że dieta uniwersalna nie istnieje. To, co komuś służy, na drugą osobę może działać zupełnie odwrotnie.
Dopasowana dieta to nie tylko wyliczona kaloryczność i rozkład makroskładników. To zaprojektowanie żywienia pod stan zdrowia, cel i styl życia
Co należy wziąć pod uwagę programując dietę?
-
Skład ciała i somatotyp
To, że dwie osoby są tego samego wzrostu i wagi nie oznacza, że mają takie same zapotrzebowanie na energię i makroskładniki. Tkanka mięśniowa jest znacznie bardziej aktywna metabolicznie niż tkanka tłuszczowa, więc osoba z większym jej udziałem będzie wykazywała szybsze tempo przemiany materii. Typ budowy również odgrywa tutaj duże znaczenie. Wyróżniamy typ endo-, ekto- i mezomorficzny sylwetki. Każdy z nich charakteryzuje się innymi cechami metabolicznymi a co za tym idzie wymaga również odmiennego podejścia żywieniowego.
-
Tryb życia
Charakter i godziny pracy, aktywność fizyczna czy ilość czasu wolnego powinny decydować o ilości posiłków, ich składzie czy godzinach ich spożywania.
Zasada jedzenia pięciu posiłków dziennie w równych odstępach czasowych zupełnie się nie sprawdza, ponieważ mało kto ma czas i możliwości na przygotowywanie i pilnowanie godzin jedzenia. To dietę powinniśmy dopasować do stylu życia, nigdy na odwrót.
-
Stan zdrowia i badania krwi
Dokładne zdiagnozowanie organizmu pozwala znaleźć przyczynę braku efektów stosowanej aktualnie diety oraz wyeliminować towarzyszące dolegliwości. Najczęstsze dysfunkcje wpływające na trawienie, wchłanianie, wykorzystanie pokarmu i tempo przemiany materii dotyczą tarczycy, nadnerczy, żołądka i jelit. Podstawowe badania laboratoryjne są niezbędne aby ustalić dietę w dobrym kierunku. Na wynikach odbijają się niedobory żywieniowe oraz widać pierwsze symptomy chorób jeszcze przed pojawieniem się objawów somatycznych.
Dobrze dopasowana dieta powinna być jak ubrania szyte na miarę- idealnie pasować, nie krępować ruchów i być wygodna. Żaden gotowy jadłospis z kolorowych magazynów nie spełnia tych kryteriów. Niestety poprzez olbrzymią ilość szablonowych podejść, dieta w dalszym ciągu kojarzy się z nudą, rygorem i poświęceniami. Wcale nie musi tak wyglądać, pod warunkiem, że będzie stworzona pod nasze możliwości i potrzeby.
Katarzyna Żbikowska
Nutrition Coach
Quantum Fitness & Wellness
katarzyna.zbikowska@quantumpiekna.pl